Ovog puta oštre reakcije stižu iz State Departmenta, koji u svom izvještaju ističe da u Srbiji postoje ozbiljna ograničenja slobode izražavanja, uključujući nasilje, prijetnje nasiljem i neopravdana hapšenja i gonjenja novinara. Ova poruka stiže od nove američke administracije predsjednika Josepha Bidena.
Brojni slučajevi korupcije među članovima Vlade, krivična djela koja uključuju nasilje ili prijetnje nasiljem prema osobama s invaliditeom, kao i zločini počinjeni protiv pripadnika seksualnih manjina – LGBT populacije, brutalnost policije, ugrožavanje slobode medija, samo su neki od niza kritika i problema na koje je u svom izvještaju o Srbiji ukazao State Department.
Međunarodni posmatrači zabilježili su da je država na efikasan način organizovala parlamentarne izbore 21. juna u teškim okolnostima, ali da je, kako je ukazano, primjetna dominacija vladajuće stranke. Navode da je onemogućen pristup opozicije medijima, kao i da postoji nedostatak medijske raznolikosti – biračima je ograničena mogućnost izbora.
Šamar srpskim vlastima iz Amerike uslijedio je samo šest dana nakon usvajanja rezolucije Evropskog parlamenta o Srbiji. Rezolucija je usvojena sa 538 glasova za, 69 protiv i 79 suzdržanih i u kojima je posebna pažnja posvećena aferama režima Srpske napredne stranke.
Ovaj diplomatski debakl režima Srpske napredne stranke nije mogao da spriječi ni pokušaj naprednjaka da preko Evropske narodne partije izlobira da se ne govori o aferama “Krušik”, “Savamala”, “Jovanjica” i “Telekom” te su se one na kraju ipak našle u dokumentu koji je usvojio EP.
Protić: Ne možete lagati velike sile i zaboravljati svoja obećanja
Da je strpljenje Zapada na izmaku i da će sve manje tolerisati grubo krišenje osnovnih ljudskih prava u Srbiji, smatra bivši ambasador u Sjedinjenim Američkim Državama Milan St. Protić.
Protić smatra da poruka koja je iz SAD-a upućena srpskim vlastima, odnosno Aleksandru Vučiću, predstavlja sinhronizovano djelovanje Evrope i Amerike.
“Očigledno je da je Zapadu strpljenje na izmaku i da njihova očekivanja nisu ispunjena. Po ko zna koji put se dešava da predstavnici vlasti u Srbiji olako daju određena obećanja, koja kasnije ne ispune. Zbog toga se i dolazi u ozbiljan raskorak s velikim silama, koje to ne tolerišu. Mnogo je bolje reći istinu nego taktizirati i zidati kule i gradove na rečima, a posle datu reč pogaziti”, objašnjava Protić te dodaje da postoji veza između rezolucije Evropskog parlamenta o Srbiji i saopštenja State Departmenta.
“To je vid pritiska na Beograd i poruka da se ovakvo ponašanje vlasti više neće tolerisati. Režim u Srbiji više ne može da računa na podršku koju je do sada imao”, naveo je Protić.
On podsjeća da su slične reakcije iz Bijele kuće, kad je u pitanju Srbija, postojale i ranije, naročito u periodu kad je na vlasti bio Slobodan Milošević.
“Sad je situacija dosta slična, ali uvek bi trebalo imati u vidu da velike sile imaju drugačije poglede i interese nego što imamo mi koji u toj zemlji živimo. U njihovim očima demokratija u Srbiji nikad nije bila prioritet, jer je ona pitanje unutrašnjeg ostvarenja jedne zemlje i njenih građana, a ne interesa onih koji u toj državi ne žive”, poručuje Milan St. Protić.
